Ruwe zelfbouw uit omafietsen - eenzijdige wielophanging?

[OmaMorgan]

Dag allemaal,

Lang verhaal kort, ik werk ergens waar veel verwijderde weesfietsen in opslag staan. Ineens dacht ik dat het leuk kon zijn daar een ligfiets/fietsauto van te maken. Ik heb interesse in techniek, maar niet bijzonder veel ervaring met fietsonderhoud en reparatie. Het plezier zit vooral in het knutselen, maar het mag ook best goed functioneren. ;-)

Ik zie dat trikes over het algemeen wielen hebben waarvan de as slechts aan één kant vast zit. Ik gebruik voor een eerste versie voorwielen in voorvorken, maar dat is eigenlijk een workaround. Ik heb gezocht naar hoe de wielen bij een echte trike/velomobiel vastzitten, maar welk onderdeel daarvoor nodig is wordt me niet helemaal duidelijk.

Ik heb de as uit een voorwiel van een omafiets gehaald en dat was min of meer een stuk draadeind. Ik heb een slotbout met zelfde diameter erin geschoven (ik bouw met hout), dat past, maar het schroefdraad is duidelijk anders dan wat er op de as zit.

Vragen:
- is er ergens een helder plaatje of een goede beschrijving van hoe je een wiel eenzijdig bevestigd?
- welke onderdelen zijn daar voor nodig?

Hartelijk dank voor antwoorden en suggesties!
Ivo

[12much]

Wij gebruiken trapassen inclusief de buis waar deze in zit. Maak wél een mal waarin je de buizen onder de juiste hoek kunt fixeren voordat je alles vast last. Je hebt de juiste voorloop en camber nodig anders spoort je trike voor geen meter. Onze laatste driewieler is een fiets om een Kliko mee te versjouwen door de stad. Ik zal eens foto's maken en de hoeken netjes opmeten. Succes en vergis je niet in de krachten die erop komen dus netjes doorlassen In mijn Gekko zitten trouwens vaste gesloten lagers in de wielen.

[PietV*]

Welkom Ivo,

Assen in de meeste fietsen zijn van staal in een goede kwaliteit. Alleen geschikt voor bevestiging aan beide uiteinden. Meestal voorzien van fijndraad. Dat een kwalitatief veel beter staal dan een slotbout. Met een slotbout moet je ook nog de conussen bevestigen en de lagers afstellen.
De krachten op een as van een trike zijn veel groter dan die op een fietsen. Vooral de axiale krachten. Bij de eerste scherpe bocht buigt de slotbout door.

Een trike heeft een speciale astap en bijbehorende naaf, inclusief een trommel of schijfrem. Met een hoofdlager en de toplager. De astap is veel dikker dan van gewone fiets. Ik schat meer dan een factor tien sterker.

http://dvelopment.blogspot.com/2006/11/v...wordt.html

Succes met je project,
Piet.

[sjefke]

zoiets als dit.

[Theo Mol]

Kijk eens bij Atomic Zombie https://www.atomiczombie.com/ voor plannen.
Voor eenzijdige ophanging heb je denk ik steviger materiaal nodig dan je vindt op oude traditionele fietsen. En mocht je daaraan denken, dat geldt ook voor schijfremmen. De krachten die daarop staan zijn groter dan de omafietsen gewend zijn.

Ik zag ooit dat de rolstoel van mijn moeder dezelfde sturmey-archer-naven en -remmen had als mijn Quest. Misschien is er in die hoek nuttiger kennis te halen.

Hoe dan ook, veel plezier met bedenken en bouwen.

[OmaMorgan]

Kijk eens bij Atomic Zombie https://www.atomiczombie.com/ voor plannen.
Voor eenzijdige ophanging heb je denk ik steviger materiaal nodig dan je vindt op oude traditionele fietsen. En mocht je daaraan denken, dat geldt ook voor schijfremmen. De krachten die daarop staan zijn groter dan de omafietsen gewend zijn.

Ik zag ooit dat de rolstoel van mijn moeder dezelfde sturmey-archer-naven en -remmen had als mijn Quest. Misschien is er in die hoek nuttiger kennis te halen.

Hoe dan ook, veel plezier met bedenken en bouwen.

Atomic Zombie is inderdaad inspirerend. Ideeën voor voorwielophanging en sturen heb ik van dit ontwerp van Atomic Zombie:



Rolstoelen blijken inderdaad interessant. Zowel met betrekking tot de bevestiging van de as, als de wielen zelf. Dank.

---

Welkom Ivo,

Assen in de meeste fietsen zijn van staal in een goede kwaliteit. Alleen geschikt voor bevestiging aan beide uiteinden. Meestal voorzien van fijndraad. Dat een kwalitatief veel beter staal dan een slotbout. Met een slotbout moet je ook nog de conussen bevestigen en de lagers afstellen.
De krachten op een as van een trike zijn veel groter dan die op een fietsen. Vooral de axiale krachten. Bij de eerste scherpe bocht buigt de slotbout door.

Een trike heeft een speciale astap en bijbehorende naaf, inclusief een trommel of schijfrem. Met een hoofdlager en de toplager. De astap is veel dikker dan van gewone fiets. Ik schat meer dan een factor tien sterker.

http://dvelopment.blogspot.com/2006/11/v...wordt.html

Succes met je project,
Piet.

Helder. Ik verbaas me over subtiele details in de constructie van zo'n omafiets. Het zit mooi in elkaar en is stevig. Schroef of zaag een stuk af en het wordt gelijk instabiel. Een fraai staaltje van genoeg en niet te weinig. Ik realiseerde me daarom ook dat ik waarschijnlijk niet zomaar eenzijdig één wiel kan bevestigen enz.

Mooi blog.

---

Wij gebruiken trapassen inclusief de buis waar deze in zit. Maak wél een mal waarin je de buizen onder de juiste hoek kunt fixeren voordat je alles vast last. Je hebt de juiste voorloop en camber nodig anders spoort je trike voor geen meter. Onze laatste driewieler is een fiets om een Kliko mee te versjouwen door de stad. Ik zal eens foto's maken en de hoeken netjes opmeten. Succes en vergis je niet in de krachten die erop komen dus netjes doorlassen In mijn Gekko zitten trouwens vaste gesloten lagers in de wielen.

Trapas, dat is een goed idee! Dank

[Jeroen S]

Als je ook aan oude rolstoelen kunt komen kan dat misschien een optie zijn. Daar wordt vaak met 12 mm assen gewerkt of een halve inch wat geloof ik 12,7 mm is, of daar dicht in de buurt. Een voorwielas van een gewone fiets heeft vaak een wat andere schroefdraad dan de bouten die je bij de 2 wieler zaak koopt.

Met een 10mm slotboutje van zacht staal zou ik niet veel durven. Voor een creatief eens proberen projectje wat alleen bij Oma snelheid rijdt zijn de risico's misschien te overzien.

Veel BMX fietsjes werken met veel dikkere assen, 14 mm is daar niet ongebruikelijk. Ook moderne MTB steekassen zijn dikker.

Gaat het om knutselen voor de leuk, met zero budget es kijken wat er kan en rijdt je voorzichtig/langzaam dan zijn de afwegingen anders als dat je echt serieus wil rijden en het iets mag kosten. Strand je met een scheef wiel bij 10 km/h in het park op loopafstand van de werkplaats heeft dat heel andere consequenties dan met 40 km/h van de brug met een vrachtwagen naast je. Bezint eer ge begint, do not try this at home etc. Ik ben een heel eind gekomen bij diverse zelfbouw projecten door goed te kijken en research te doen naar commerciele producten. wat gebruiken die, welke materialen, buis diameters, bout diameters.

Heel veel driewielige ligfietsen rijden met enkelzijdige trommelrem naven van Sturmey Archer. Die hebben een 12mm as en kunnen met andere lagers omgebouwd worden naar 15 mm.

Groeten, Jeroen

[OmaMorgan]

Met een gewone slotbout durf ik inmiddels ook niet meer, die boodschap is overgekomen.

Ik heb een vrijwel lege parkeergarage tot mijn beschikking om te spelen en te rommelen. Ik ben inderdaad vooral creatief en lerend bezig en heb geen ervaring met het zelf maken van voertuigen. Ik ben eerlijk en verstandig genoeg om te weten dat de eerste keer alleen opstappen al spannend kan zijn.

Jullie geven veel informatie, dat is geweldig. Heel veel richting voor verder denken en googlen. Ik heb gekeken naar rolstoelen en andere voertuigen. Ook hoe de as dan weer aan het frame bevestigd moet worden. Voor zover ik kan zien hebben rolstoelen een bus/stukje buis aan het frame gelast en steekt de as daar doorheen en is aan het andere eind vast met een moer. De lagers zitten in het wiel gemonteerd. Er zijn ook quickrelease assen voor rolstoelen met een palletje dat ingeduwd kan worden.

Ik zag op familiebezoek een fietsaanhanger (een Thule geloof ik) die ook een quickrelease as had met lagers in de wielen. Die aanhanger wordt danig overbelast, ik weet hoeveel die kinderen wegen en op een goed moment lag de kar vol met mijn gewicht aan hossende kinderen. Ik heb verschillende merken fietsaanhanger gevonden die losse assen voor zijwielen leveren, dat is dus ook een potentiële bron. Ook daar steekt de as in een bus/stukje buis, of zelfs een gat in het frame.

Verder heb ik gekeken naar skelters en karts. Die hebben complete fusees en die zijn ook los verkrijgbaar. Onder andere van Berg voor skelters. Die hebben ook modellen die geschikt zijn voor volwassenen. Het ziet er wel allemaal wat frêle uit, dat zal maximaal voor wielen van het formaat skelter zijn, niet voor 28 inch fietswielen. En ook hier lagers in de wielen.

De karts hebben hele kleine wieltjes, maar die zijn natuurlijk gemaakt om snelle bochten en motorvermogen te incasseren. Die fusees zijn ook duidelijk een stuk steviger van constructie. De assen zijn dik, en lagers in wielen.

Ook wat interessante ideeën op diygokarts.com, met bouten en koppelstukken/cv-installatiemateriaal fusees in elkaar schroeven. Als is dat erg houtje-touwtje en "it Just about fiets" klinkt me niet heel erg secuur in de oren. ;-)

De makkelijke opties wijzen in de richting van niet al te grote wielen, grotere as-gaten en lagers in de wielen. Ik ga eens nadenken.

Dank allemaal!

[OmaMorgan]

Het kon eigenlijk niet uitblijven en ik ben begonnen met bouwen. Als meetkundig en constructief uitgangspunt dient een plaat multiplex van 122x61cm. 61cm is ongeveer de breedte die me wenselijk leek en een referentie om haaks te bouwen. Daarop/onder twee vuren balken van 44x44mm en 210cm lang gelijmd, aan de lange zijde van de plaat en geschroefd, aan een zijde steken ze uit. Daartussen langs de korte kanten dwarsbalken en hoekijzers binnen in dit raamwerk. Dit is vrij stevig en stijf, alhoewel ik toch af en toe een hoek vindt om eraan te sjorren waarbij het onverwacht beweeglijk is. Een volgende versie moet denk ik ook wat dragende 3D structuur om echt stijf te worden.

Inmiddels is er ook een een achtervork afgezaagd en gereduceerd tot de essentie. Die zit nu gemonteerd, op de korte zijde zonder uitstekende balken. Verticaal zit het stevig, daar ben ik wel tevreden mee. Zijwaarts wiebelt het nog behoorlijk. Het lijkt niet zozeer in mijn bevestigingsmethode te zitten, dus ik denk... Dat ik het heb gereduceerd tot minder dan de essentie....

Zo kijkend naar dit frame-met-achterwiel tot nu toe, komt het erg lomp en zwaar over. Dat is denk ik wel verstandig, aangezien ik nog zoekende ben naar wat de krachten zijn en hoe ik die elegant op kan vangen. Ik zit nu (naar schatting) op basis van gebruikt hout op ongeveer 12,5 kilo, daar komt nog wel een en ander aan hout en fietsonderdelen bij. Op zich wegen de omafietsen die ik heb verzaagd zo'n 20 kilo per stuk. Als ik daar in de buurt van kom, dan ben ik daar heel blij mee. Ik verwacht overigens dat ik er flink overheen ga schieten. Een dochter van 7 die een achterbank eist, zodat zij en haar zusje mee kunnen rijden, dat weersta ik natuurlijk niet en daar wordt het ook al niet lichter van.

Ik heb wat buurkinderen met hun skelters zien rijden. De fusees die daarop zitten lijken me niet erg geschikt voor mij, ziet er toch wat popperig uit. Op skeltersnelheid met een kind erop zal het wel goed gaan, ik ben volwassen zwaar en fiets wat harder. Ik ben zelf iets aan het ontwerpen. Hier neemt het project een wat skelter/go-kart-achtige wending. Ik zag een youtube filmpje van een Amerikaan die met deurscharnieren een stuurinrichting voor zijn go-kart maakte. Het ziet er niet uit, maar het werkte prachtig. Ik heb zwaar uitgevoerde scharnieren gekocht, die een zware deur kunnen dragen, we gaan eens kijken of ik daar iets slims mee kan maken.

Ik heb ook een fietskar gekocht voor 25 euro, met quick release assen. Of eigenlijk, een quick release constructie, want in de assen zit alleen een gleufje en in de assen zit een constructie met een soort ijzeren haak met een veertje erop. Standaard trekt de veer de haak in de gleuf, als je op de haak drukt, gaat de haak er uit en kun je de wielen lostrekken. Ik ga kijken of deze geschikt/voldoende draagkrachtig zijn voor de fietsauto.

Eerst maar eens de achterbank en dan de chauffeursstoel maken en de trappers monteren. Als ik de aandrijving werkend krijg, heeft het zin om aan sturen te denken.

---

Oh, en heeft er wel eens iemand hier industrielagers in een gewoon wiel gemonteerd? Ik heb de conussen en lagers van één wiel verwijderd en daar komt dan een cup (?) achter vandaan waar in principe ook een lager in past. Ik ga op mijn werk weer een ronde weesfietsen verwijderen en er staan er een paar bij met Shimano versnellingsnaven met zeven versnellingen, en voorwielen met Shimano rollerbrakes. In principe zoek ik een nuttige/liefdadige/ecologisch verantwoorde bestemming voor deze fietsen, maar met deze fietsen is vaak toch heel wat mis en in de praktijk neemt de kringloop bijvoorbeeld ze dan al niet mee. Ik zou die voorwielen met een stevige quick release as wel willen gebruiken als voorwielen, maar dan moet ik van de bestaande as met cup en konus af natuurlijk.

[PlantageBohémien]

Het kon eigenlijk niet uitblijven en ik ben begonnen met bouwen. Als meetkundig en constructief uitgangspunt dient een plaat multiplex van 122x61cm. 61cm is ongeveer de breedte die me wenselijk leek en een referentie om haaks te bouwen. Daarop/onder twee vuren balken van 44x44mm en 210cm lang gelijmd, aan de lange zijde van de plaat en geschroefd, aan een zijde steken ze uit. Daartussen langs de korte kanten dwarsbalken en hoekijzers binnen in dit raamwerk. Dit is vrij stevig en stijf, alhoewel ik toch af en toe een hoek vindt om eraan te sjorren waarbij het onverwacht beweeglijk is. Een volgende versie moet denk ik ook wat dragende 3D structuur om echt stijf te worden.

Inmiddels is er ook een een achtervork afgezaagd en gereduceerd tot de essentie. Die zit nu gemonteerd, op de korte zijde zonder uitstekende balken. Verticaal zit het stevig, daar ben ik wel tevreden mee. Zijwaarts wiebelt het nog behoorlijk. Het lijkt niet zozeer in mijn bevestigingsmethode te zitten, dus ik denk... Dat ik het heb gereduceerd tot minder dan de essentie....

Zo kijkend naar dit frame-met-achterwiel tot nu toe, komt het erg lomp en zwaar over. Dat is denk ik wel verstandig, aangezien ik nog zoekende ben naar wat de krachten zijn en hoe ik die elegant op kan vangen. Ik zit nu (naar schatting) op basis van gebruikt hout op ongeveer 12,5 kilo, daar komt nog wel een en ander aan hout en fietsonderdelen bij. Op zich wegen de omafietsen die ik heb verzaagd zo'n 20 kilo per stuk. Als ik daar in de buurt van kom, dan ben ik daar heel blij mee. Ik verwacht overigens dat ik er flink overheen ga schieten. Een dochter van 7 die een achterbank eist, zodat zij en haar zusje mee kunnen rijden, dat weersta ik natuurlijk niet en daar wordt het ook al niet lichter van.

Ik heb wat buurkinderen met hun skelters zien rijden. De fusees die daarop zitten lijken me niet erg geschikt voor mij, ziet er toch wat popperig uit. Op skeltersnelheid met een kind erop zal het wel goed gaan, ik ben volwassen zwaar en fiets wat harder. Ik ben zelf iets aan het ontwerpen. Hier neemt het project een wat skelter/go-kart-achtige wending. Ik zag een youtube filmpje van een Amerikaan die met deurscharnieren een stuurinrichting voor zijn go-kart maakte. Het ziet er niet uit, maar het werkte prachtig. Ik heb zwaar uitgevoerde scharnieren gekocht, die een zware deur kunnen dragen, we gaan eens kijken of ik daar iets slims mee kan maken.

Ik heb ook een fietskar gekocht voor 25 euro, met quick release assen. Of eigenlijk, een quick release constructie, want in de assen zit alleen een gleufje en in de assen zit een constructie met een soort ijzeren haak met een veertje erop. Standaard trekt de veer de haak in de gleuf, als je op de haak drukt, gaat de haak er uit en kun je de wielen lostrekken. Ik ga kijken of deze geschikt/voldoende draagkrachtig zijn voor de fietsauto.

Eerst maar eens de achterbank en dan de chauffeursstoel maken en de trappers monteren. Als ik de aandrijving werkend krijg, heeft het zin om aan sturen te denken.

---

Oh, en heeft er wel eens iemand hier industrielagers in een gewoon wiel gemonteerd? Ik heb de conussen en lagers van één wiel verwijderd en daar komt dan een cup (?) achter vandaan waar in principe ook een lager in past. Ik ga op mijn werk weer een ronde weesfietsen verwijderen en er staan er een paar bij met Shimano versnellingsnaven met zeven versnellingen, en voorwielen met Shimano rollerbrakes. In principe zoek ik een nuttige/liefdadige/ecologisch verantwoorde bestemming voor deze fietsen, maar met deze fietsen is vaak toch heel wat mis en in de praktijk neemt de kringloop bijvoorbeeld ze dan al niet mee. Ik zou die voorwielen met een stevige quick release as wel willen gebruiken als voorwielen, maar dan moet ik van de bestaande as met cup en konus af natuurlijk.

Omdat ik enige ervaring heb met zelf bouwen, mijn tip, snuffel op Marktplaats, of je daar een minder validen fiets kunt vinden, met 2 wielen voor, voor een klein prijsje, dan hoef je alleen nog een achterwiel te monteren, en een onderstuur, spaart je een hoop werk, en beter resultaat, groet uit het Boheemse woud.

[OmaMorgan]

Dat ben ik op zich met je eens. Maar het gaat me meer om het proces en confrontaties met mijn eigen onbegrip, dan dat het een prachtige ligfiets op moet leveren.

[PlantageBohémien]

Dat ben ik op zich met je eens. Maar het gaat me meer om het proces en confrontaties met mijn eigen onbegrip, dan dat het een prachtige ligfiets op moet leveren.

 ? , groet uit het Boheemse woud

[Wim -de roetsende]

 ? , groet uit het Boheemse woud

OmaMorgan wil gewoon lekker knutselen. 
Succes en veel plezier tijdens dit ontwikkel- en uitprobeerproces 

[Jeroen S]

Quick release ken ik van de fietskar, met zo'n kogeltje erin. Echt veel vertrouwen heb ik daar niet in. De as zal dan waarschijnlijk 12mm zijn. Opgelet want 1/2 inch komt ook veel voor en dat is 12,7mm ofzo dus dat lijkt hetzelfde maar past wel erg ruim.

Ik heb ook al eens naar een Deore naafje staan kijken, daar zit een stalen cup in een alu naafhuls geperst. Dat leek ook wel zo'n beetje te passen. Ik vond het toen zonde om het prima naafje mogelijk te verklooien en heb het dus niet geprobeerd. 28mm is een heel gangbare buitenmaat voor industrielagers. Er zijn ook industrielagers met een flens, een extra randje. Hieronder een linkje, niet de juiste maat, maar even voor het idee.

https://www.neita.nl/webshop/lagers/koge..._6EALw_wcB

De cup en conus fietslagers zitten in een hoek tegenover elkaar. Het midden van de loopvlakken van beide halfronde delen ligt op ongeveer 45 graden. Bij industrielagers liggen die loopvlakken vaak recht tegenover elkaar. Om te voorkomen dat er teveel zijdelingse spanning tussen die beide loopvlakken ontstaat zit er vaak een afstandsbus tussen twee lagers. Een holle bus ( stukje stang) waarvan de binnendiameter net iets groter is dan die van de as die er doorheen gaat. Als je dan zijdelingse spanning op het lager zet druk je de kleinste lager ringen vast tegen het buisje en draaien die samen met de as rondjes terwijl het wiel stilstaat of andersom.

Bij het monteren van lagers is een grote hamer niet het juiste gereedschap. Een pers, zoals een bankschroef, of een paar passende doppen van een ratelset met een stuk draadeind ofzo is een beter idee. Belangrijk is dat je alleen op de buitenste ring drukt. De lagers een nachtje in de vriezer kan helpen.

Die rollerbrake naafjes, daar zou ik een hele grote boog omheen maken. Tussen naaf en rem zit een soort van frictiekoppeling, bedoeld om te voorkomen dat de boel bij hard remmen per ongeluk blokkeert. Met als gevolg dat het onmogelijk is om er echt goed hard mee te remmen. Het zou es kunnen blokkeren. Zelfs op het 16 inch wieltje van een Okeja zitfiets is het remvermogen nog beperkt. ( hoe kleiner het wiel hoe harder een naafrem remmen kan)

Als achterremmetjes in combinatie met zo'n 7 speed nexus naafje, kun je het nog overwegen.

Scharnieren als lagers vind ik een creatieve vondst. Het kan zijn dat de krachten die er bij remmen in een bocht op komen de wrijving in dat lager vergroten. Mogelijks zelfs zo dat het invloed heeft op het sturen.