Wat is defensief rijden?

[365cycle]

Zeker waar, maar er is ook dat ze wel kijken maar niets zien. Wij zijn met onze fietsen bepaald niet een standaard en het plaatje zit bij deze mensen niet in het geheugen en al helemaal niet in combinatie met autorijden. Dus ze zien je wel, maar ze doen er niks mee omdat ze geen seintje vanuit de hersenen krijgen van "pas op!".

Ten eerste noemde ik het al generaliseren. Ten tweede doe je hiermee de aanname dat ik alleen ligfiets rijd. Ik ben juist heel vaak op de omafiets, de Bakfiets.nl Cargo Long en de Huka Copilot te vinden.

Zeker met die bakfiets zou je niet alleen verwachten dat het aan een standaardplaatje voldoet in de stad, maar ook dat een vent van niet heel ver onder de 2 meter en met felle verlichting flink opvalt; niets is minder waar. 

Dit weekend werd ik nog beticht van te snel fietsen over een kruising op de bakfiets, met kamerplanten en drie 40 liter zakken potgrond in de bak (echt vol dus).
De automobilist die z'n raampje open draaide had me niet gezien terwijl hij een drempel over moest om het fietspad over te steken (fietspad loopt door, net als de stoep).
Geen van mijn fietsen heeft een E-motor, ik ben best sterk maar met 50 km spullen voorin rijd ik niet zomaar 25 km/h, dus in dit geval ook niet. 

Als je niet kijkt, zie je inderdaad niet.

[Roepers]

Ook dit kan een gevalletje dode hoek zijn geweest. Die is zo groot dat zelfs een volgeladen bakfiets er in past. Bovendien is er heel weinig besef van onder automobilisten, dus die denken dat als er uit het niets een bakfiets opduikt die erg hard gereden moet hebben. Andere verkeersdeelnemers worden gevaarlijk geacht, maar men beseft niet dat het eigen voertuig een groot manco op het gebied van veiligheid heeft. Dat is extra zorgelijk.

Groet,
Marco

[365cycle]

Klopt, behalve dat deel over de dode hoek: ik was erbij he zag de bestuurder duidelijk zitten. Zag ook dat hij niet naar mij keek, schatte in dat hij mogelijk van mij zou schrikken maar dat ik verder geen gevaar liep. Dan rijd ik door - laat ze maar een keer flink schrikken. Met een beetje geluk komt het besef dan.

[Niels van der Wal]

Als je niet kijkt, zie je inderdaad niet.

Je kan kijken zonder iets te zien.

Zien is registreren.
Kijken doe je met je ogen,
Zien doen je hersenen.

Niels, generalist?, van der Wal

[365cycle]

Zullen we de semantiek even laten voor wat het is? Zeker als het alternatief betekent dat we het overal over visueel zintuiglijk waarnemen moeten gaan hebben.
Het verkeer is zo al ingewikkeld genoeg

[Hardloper]

Over verwachtingen gesproken. Ik was laatst op een fietspad aan het rijden. Stopt er toch een bestelbus zo op het fietspad dat ik er niet meer door kan. De fietspad lag 10 cm hoger als de weg, dus even op de openbare weg rijden was geen optie. Dus ik toeter, gebeurd helemaal niks. Dus ik stap even uit en vraag om er door te mogen. Oh natuurlijk, was u dat die toeterde. Ja dat was ik, nou dat had ik niet verwacht. Zucht. Dus automobilisten verwachten ook niet dat een onbekend voertuig een claxon heeft op het fietspad.

[Raymond]

Even de samenvatting over kijken en zien.

Er wordt dus wel gekeken, maar niet gezien.

Als je niet kijkt, zie je inderdaad niet.

Je kan kijken zonder iets te zien.

Zien is registreren.
Kijken doe je met je ogen,
Zien doen je hersenen.

Ik denk dat zowel succesvol kijken als succesvol zien van allerlei zaken afhankelijk is. Goed kijken kan je enkel als je er de tijd voor neemt, je moet namelijk een flink stuk van je omgeving (liefst meerdere keren) scannen voordat je goed gekeken hebt. Deze informatie moet vervolgens ook verwerkt worden in de hersenen, daar heb je aandacht voor nodig. De hersenen krijgen continue allerlei signalen binnen (van alle zintuigen), sommige zijn relevant op dat moment, sommige (mogelijk vele) zijn niet relevant. Niet alles kan tegelijk verwerkt worden, dus er is concurrentie om aandacht. Door het tijdgebrek kan er teruggevallen worden op geautomatiseerde reacties (je doet wat vorige keer succesvol was), maar dat hoeft het deze keer niet te zijn. Ben je in een nieuwe omgeving, dan hebben je hersenen het drukker en zul je dus meer missen. Maar ben je op bekend terrein en komt er iemand uit een straatje waar de laatste 100 keer dat je er was niemand kwam, dan mis je dat mogelijk ook omdat je geïnternaliseerd hebt dat uit die straat nooit iemand komt (of je überhaupt geen idee meer hebt van het bestaan van die straat). 

Ik ga er ook altijd vanuit dat ik slecht gezien wordt, meestal gaat het dan goed. Toch heb ik ook een keer een aanrijding gehad. Ik fietste op een 2-richting fietspad in de voorrang en kwam bij een overzichtelijke zijweg van links waar een automobilist uitkwam. Die stopte netje voor de verhoging/drempel en keek naar links en rechts. Ik meende oogcontact te hebben (daar zoek ik altijd naar). Vervolgens bleef de automobilist nog even staan terwijl ik naderde met zo'n 25 km/u, maar toen ik er bijna was trok deze toch op. Met een poging tot remmen werd ik niet geschept, maar landde ik in de bijrijdersdeur. Resultaat, geschrokken opa en oma en ik, kromme crank waardoor de ketting eraf liep maar verder geen schade aan mijn Chamsin, wel een flinke deuk in het blik.

Verder vertraag ik altijd bij inhaalacties als ik niet alle ruimte van de wereld heb. Zeker in een gebied met vele mogelijkheden tot afdraaien ben ik erop bedacht dat iemand niet rechtdoor blijft gaan zonder richting aan te geven.

[Bart Verbeek]

Defensief rijden: er vanuit gaan dat je niet gezien wordt, dat je geen voorrang krijgt en dat de bestuurder een man is in de moeilijke leeftijd die indruk op zijn vrienden probeert te maken of met zijn hoofd in het dashboardkastje zit.

[Niels van der Wal]

Zullen we de semantiek even laten voor wat het is? Zeker als het alternatief betekent dat we het overal over visueel zintuiglijk waarnemen moeten gaan hebben.
Het verkeer is zo al ingewikkeld genoeg

Het is geen semantiek. Je kunt niet zien wat iemand wel of niet ziet of gezien heeft.
Dit maakt het verkeer onveiliger, omdat het wel gezien hebben niet bewijsbaar is. Hierom is het scheiden van verkeersstromen een vorm van defensief rijden.
Als je met de velomobiel op de weg rijdt profiteer je ervan dat je de uitzondering bent, en hierom opvalt. (Dus gezien wordt.)

Maak verkeer niet simpeler dan het is.

Niels, ingewikkeld, van der Wal

[365cycle]

Je kunt niet zien wat iemand wel of niet ziet of gezien heeft.

Je kan wel zien wat iemand niet ziet. Ik ben nog geen mensen tegengekomen met mensen in hun achterhoofd. Als ze op hun telefoon of de andere kant uit zitten te kijken en zich gedragen alsof ik er niet ben, durf ik wel te concluderen dat ze me niet gezien hebben.

Of jij die conclusie ook trekt laat ik aan jou, maar ik wil je wel adviseren er toch naar te handelen

[Niels van der Wal]

Je kunt niet zien wat iemand wel of niet ziet of gezien heeft.

Je kan wel zien wat iemand niet ziet. Ik ben nog geen mensen tegengekomen met mensen in hun achterhoofd. Als ze op hun telefoon of de andere kant uit zitten te kijken en zich gedragen alsof ik er niet ben, durf ik wel te concluderen dat ze me niet gezien hebben.

Of jij die conclusie ook trekt laat ik aan jou, maar ik wil je wel adviseren er toch naar te handelen

Je kan dus zien dat iemand niet kijkt.

Niels, (), van der Wal

[PieterTrapt]

Defensief rijden: er vanuit gaan dat je niet gezien wordt, dat je geen voorrang krijgt en dat de bestuurder een man is in de moeilijke leeftijd die indruk op zijn vrienden probeert te maken of met zijn hoofd in het dashboardkastje zit.

Dit inderdaad. Ook op motorrijles leer je dat: "Ga er vanuit dat automobilisten je niet zien, dat ze niet stoppen, dat ze niet uitwijken. Zorg dat je altijd een vluchtroute open hebt: kun je in geval van nood de stoep op? Of de berm in rijden?" 

Met andere woorden: super-alert rijden.

[365cycle]

Dit inderdaad. Ook op motorrijles leer je dat: "Ga er vanuit dat automobilisten je niet zien, dat ze niet stoppen, dat ze niet uitwijken. Zorg dat je altijd een vluchtroute open hebt: kun je in geval van nood de stoep op? Of de berm in rijden?" 

Daar noem je een mooi punt.
Het valt me op smalle weggetjes in het buitengebied altijd op dat automobilisten ongeveer een marge aanhouden waarmee ze hun auto veilig langs mijn fiets zouden kunnen parkeren. Echter rijden ze me dan in tegengestelde richting met soms wel 60 km/h voorbij! 

Ik merk dat ik heel vaak irritatie opwek door lang heel erg in het midden te blijven rijden. Iedereen behalve de echte totaalmalloten haalt dan de snelheid er flink uit, en gaat verder de berm in zodat ik nog enige marge heb voor een eventuele rukwind of stuurfoutje. Ook het feit dat ik vaak weiger achter m'n kind (van 7) te gaan fietsen om auto's in dezelfde rijrichting te laten passeren wordt maar zelden begrepen. Ik snap dat het vervelend is als het je rit een minuutje extra duurt, maar als het goed is rijd je niet de hele route door het buitengebied, en ik duw m'n kind vaak al op extra snelheid om te zorgen dat we sneller bij het eerstvolgende passeervak zijn.

Ik snap dat je niet dood gaat als je vanuit je auto een fietser plat rijdt, maar heb een beetje geduld voor het kind van een ander...

[LigfietsWilsum]

Probeer ook wat meer te bewegen, los komen van de achtergrond.
Als je recht op een automobilist afrijdt dan verander je slechts langzaam van grootte, en kan je wegvallen tegen de achtergrond, door te slingeren ben je veel beter detecteerbaar.

Oh, en een paar 15W LED-lampen doen ook wonderen.

[Willeke_IGKT]

Ik reed tijdens een groepsrit eens een meter uit de berm met mijn Quest, zegt een van de anderen: "Je moet wel goed rechts houden, defensief rijden." Ik ben echter van mening dat 1,1 meter vanaf een sloot defensief is omdat je dan voor auto's kunt uitwijken als die je te weinig ruimte geven.

[blokdoorn]

Geheel eens met de laatsten als het om afstand tov de berm en buitengebied gaat. Duidelijk zichtbaar voldoende ruimte innemen is op smalle plattelandsweggetjes de enige manier om defensief te rijden. Ik ga met mn zoontje alleen achter elkaar rijden nadat de automobilist flink heeft afgeremd. Als je dat al eerder doet gaat 75% rakelings langs je met snelheden op of boven de 60km/h. 1 slinger of zijwindje en hij ligt er onder. Als je dan ook nog bedenkt dat de rand van de weg erg gevaarlijk is voor fietsers door rafelige asfaltrand en zachte lagere berm, dan is naast elkaar blijven en 1m uit de berm de enige veilige strategie. En ja, sommige bestuurders van 1000kgs aan staal worden dan boos, maar dan hebben ze in ieder geval al geremd en rekening met je gehouden.

[365cycle]

Oh, en een paar 15W LED-lampen doen ook wonderen.

Haha, als je dan een puntbron hebt stoppen ze waarschijnlijk vooral omdat ze überhaupt niets meer zien

[Jeroen S]

Mijn laatste crash met een auto was met iemand die wel keek, maar niks zag. Ik had het al zien aankomen, omdat ik zag dat hij niet op mij reageerde maar gefocusd was op een gat in de file auto's naast mij. Helaas zat daar net een gaatje toen ik in de buurt was en hij gaf gas. Met remmen, uitwijken en een voet in zijn achterdeur kon ik het opvangen. Voor mij zonder erg, voor hem een forse deuk. Het was koud, donker en vochtig, dus ik had geen zin om veiligheidshalve heel erg veel te remmen, anders was ie misschien net voor me langs gegaan. Meneer had direct door dat ie fout zat en was blij dat ik er niets aan over hield. Hij waarschijnlijk wel een dikke rekening.

Als je helemaal op het kantje rijdt nodig je uit om er toch nog langs te gaan, dat past net wel. Dat jij dan om enige veiligheidsafstand te hebben net naast de weg valt zal ze een zorg zijn. Rijd je uit de kant, is duidelijk dat het niet past dan wel een deuk gaat worden. Dat willen ze niet. En je hebt ruimte om uit te wijken. Ik wordt ook wel eens een niet zo stuurvaste, slingerende fietser, daar blijven ze ook liever uit de buurt.

Ik pak op mijn woonwerkroute een landweggetje, met de boeren daar gaat het eigenlijk altijd goed, die rijden netjes. En ik ga ook wel eens even aan de kant of op een oprit ergens even stil staan. De hele grote apparaten pakken daar zo ongeveer aan beide kanten nog een stukje berm mee. Uitwijken kan daar best betekenen dat ie in het greppeltje vlak naast de weg zakt. Beetje rekening houden met elkaar, en de volgende keer stuurt hij dan even de oprit van zijn buurman op, omdat hij daar plek heeft.

Gelukkig is het hier erg rustig op de weg.

[Wim -de roetsende]

Ik reed tijdens een groepsrit eens een meter uit de berm met mijn Quest, zegt een van de anderen: "Je moet wel goed rechts houden, defensief rijden." Ik ben echter van mening dat 1,1 meter vanaf een sloot defensief is omdat je dan voor auto's kunt uitwijken als die je te weinig ruimte geven.

Helemaal met je eens hoor.


Ik rijd sowieso meer dan de breedte van een vm uit de kant van de weg gemeten. En meestal nog wel iets meer. 

Ik raad juist iedereen aan om op 2/3 deel van de weghelft te gaan rijden gemeten vanaf de zijkant van de weg. 

Dan kun je tenminste uitwijken.

---

-
-

  Ik pak op mijn woonwerkroute een landweggetje, met de boeren daar gaat het eigenlijk altijd goed, die rijden netjes. En ik ga ook wel eens even aan de kant of op een oprit ergens even stil staan. De hele grote apparaten pakken daar zo ongeveer aan beide kanten nog een stukje berm mee. Uitwijken kan daar best betekenen dat ie in het greppeltje vlak naast de weg zakt. Beetje rekening houden met elkaar, en de volgende keer stuurt hij dan even de oprit van zijn buurman op, omdat hij daar plek heeft.

Leven en laten leven is een hele mooie levenshouding. Pas ik zelf ook vaak toe.

[blokdoorn]

Inderdaad, ruimte innemen, maar ook geven waar het kan, door b.v. even op een oprit stil te staan.

[ZoefZoef]

Ik reed tijdens een groepsrit eens een meter uit de berm met mijn Quest, zegt een van de anderen: "Je moet wel goed rechts houden, defensief rijden." Ik ben echter van mening dat 1,1 meter vanaf een sloot defensief is omdat je dan voor auto's kunt uitwijken als die je te weinig ruimte geven.

Dan rij je toch juist al defensief? Je pakt de ruimte, om bij een naderende tegenligger eerder in het zicht te zijn van deze tegenligger en daarna kun je ruimte maken voor een veilige passage van beiden. 

Defensief rijden is ook optimaal gebruik maken van de weg ten behoeve van je eigen zichtbaarheid.  Ik rij op de ligfiets in de woonwijken ook meer naar het midden van de weg dan op een normale fiets, zodat ik eerder zichtbaarder ben bij kruispunten en zelf ook eerder uitzicht heb op de zijweg, maar ondertussen ook ruimte heb om uit te wijken.

[Hardloper]

Voor mij zonder erg, voor hem een forse deuk. Het was koud, donker en vochtig, dus ik had geen zin om veiligheidshalve heel erg veel te remmen, anders was ie misschien net voor me langs gegaan. Meneer had direct door dat ie fout zat en was blij dat ik er niets aan over hield. Hij waarschijnlijk wel een dikke rekening.

Tja, wat is een dikke rekening? Deukje oplappen met spuiten? 1000 a 5000 euro? Of de 10.000 euro aan letselschade wanneer jou iets ergs is overkomen. Dan is dat deukje geen dikke rekening he. En het vet gedrukte toont aan dat hij er waarschijnlijk ook zo over dacht.

[LigfietsWilsum]

Soms is de aanval de beste verdediging. Veel ruimte claimen, en pas als ze dichterbij komen en flink afremmen weer wat terug geven.
Bijvoorbeeld op de molenbrug. Weg is 5 meter breed, daar kom je landbouwmachines van 3-3.5m breed tegen, die 45km/h rijden.
Ik zie ze graag wat rustiger rijden.