Psychologie van de kouwe grond

[Bart Verbeek]

Dagelijks rijd ik langs een woonwijk en langs een industrieterrein. De woonwijk en het industrieterrein liggen aan dezelfde weg. De meeste fietsers die langs de woonwijk rijden, rijden ook langs het industrieterrein en andersom. Het is fietspad is tweerichtingverkeer. Op het fietspad heb je voorrang, aangegeven door o.a. haaientanden.

Bij de woonwijk wordt ik op mijn rechtopfiets door 98% van de automobilisten gezien. Zowel door hen die de wijk ingaan als door hen die de wijk uitgaan. Bij het industrieterrein wordt ik in slechts 50% van de gevallen door de automobilisten gezien. Zowel door hen die het industrieterrein ingaan als door hen die het industrieterrein uitgaan.

Wat opvalt is dat de bestuurders die mij niet zien, ook helemaal mijn kant niet opkijken.
Daaruit concludeer ik dat ik vanuit de ooghoeken wordt waargenomen. Bij de woonwijk verwacht men kennelijk fietsers te zien, en dan ziet men ze ook. Bij het industrieterrein verwacht men geen fietsers en dan ziet men ze ook niet.

Als ik op de trike rijd langs de woonwijk, dan wordt ik door 50% van de automobilisten niet opgemerkt. Zowel door ingaand als uitgaand verkeer. Men verwacht wel fietsers, en dus worden die wel gezien. Maar ligfietsers vallen kennelijk buiten de verwachting. Het industrieterrein vermijd ik met de trike.

Hoe zou dat komen?

[Fietsbennie]

Forensenverkeer rijdt anders dan anderen. Ik rij zelf defensiever als ik zomaar een tocht maak dan dat ik naar mijn werk rij. Plus die rijden daar elke dag 2 keer. Macht der gewoonte. Op industrietereinen kijk ik dus dubbel goed uit of mijd ik deze liever.

[Wim -de roetsende]

Ik zou het mijden ;-)

Vaak zijn meiden echter leuker. Ik kan het weten, ik heb er 3.



Ik ben het echter wel met je eens. Forenzen verwachten fietsers.

Op een industrieterrein fiets ik liever ook niet.

[Frutsel]

Mensen zijn erg goed in het negeren van dingen die niet 'kloppen'. Onze hersenen zijn enorm lui, en ze proberen ook zo min mogelijk te verwerken, zeker op stukken die we al kennen.

Een fiets is iets waar men redelijk op getraind is om het te herkennen, en die wordt meestal wel geregistreerd. (Hoewel, het excuus 'de fietser kwam uit het niets' bij aanrijdingen is nog steeds veelgehoord).
Een fiets die veel sneller rijdt dan verwacht wordt ook niet goed verwerkt, zeker als het geen racefiets is. (Gelukkig trainen al die oudjes op e-bikes de automobilisten daar tegenwoordig op )
Een ligfiets of trike wordt door de hersenen gewoon genegeerd. De automobilist kijkt, ziet iets onbegrijpelijks, en dat processen kost te veel moeite, dus wordt er besloten 'does not compute'.

Als je ergens rijdt waar je dag in, dag uit langs komt is dat effect groter dan wanneer je ergens rijdt waar je nooit komt, aangezien je daar al op alles moet letten omdat alles vreemd is.

[Niels van der Wal]

Dit effect wordt vertel-agency genoemd. Het staat vaak haaks op de rationele benadering van infrastructuur.

Niels, verteller, van der Wal

[ErikvanD]

Mmm, ik moet zeggen dat ik niet bewust bepaalde gebieden mijd. En dat ik eigenlijk ook weinig verschil zie in opmerkzaamheid bij automobilisten en ander verkeer. Ik ga er ALTIJD van uit dat ze mij NIET zien. Zo defensief mogelijk rijden dus. Tot dusver moet ik zeggen dat ik erg weinig over het hoofd wordt gezien, slechts een paar keer. Maar eerlijk gezegd, soms zie ik zelf ook weleens dingen/andere verkeersdeelnemers niet...

Voorbeeldje: gister heb ik eindelijk een uitkijktoren langs de A16, de Bliksemschicht, bezocht met de fiets. Dat wilde ik al heel lang eens doen. Toen ik er eenmaal was bleek ik er al heel vaak op nog geen 50 meter langs te zijn gereden... Dan denk je ook: "hoe kan ik nu een uitkijktoren van meer dan 20 meter hoog volledig over het hoofd zien!"....

Maar Frutsel heeft wel gelijk, we zien wat we willen zien als mens...

[Roepers]

Ik ben het helemaal eens met Erik. Ik mijd ook geen gebieden en ik kijk bij het naderen van een kruising of ze mij wel hebben gezien. Daardoor ga ik weleens te vaak in de ankers. Dat is mij de afgelopen tijd verschillende keren overkomen. En ik ook zie dingen over het hoofd. Ik ontdekte een heus natuurbad pal op een route die ik geregel neem. 

Nog een opmerking: waarnemen in moderne auto's is lastiger dan in oude. In mijn Dafje heb ik goed zicht rondom. In de moderne auto's die we hadden (C4, Modus) ging er van alles schuil achter de heel brede spijlen. Ik heb wel eens een complete auto op een rotonde zien opduiken achter de a-spijl. Ik schrok me rot. Dat zou ook wel eens een reden kunnen zijn waarom er meer ongelukken  gebeuren met fietsers in het verkeer. Ineens duikt er een fietser achter zo'n spijl vandaan en BOEM!

[Frutsel]

Nog een opmerking: waarnemen in moderne auto's is lastiger dan in oude. In mijn Dafje heb ik goed zicht rondom. In de moderne auto's die we hadden (C4, Modus) ging er van alles schuil achter de heel brede spijlen. Ik heb wel eens een complete auto op een rotonde zien opduiken achter de a-spijl. Ik schrok me rot. Dat zou ook wel eens een reden kunnen zijn waarom er meer ongelukken  gebeuren met fietsers in het verkeer. Ineens duikt er een fietser achter zo'n spijl vandaan en BOEM!

Ja, die ken ik. Op de rotondes hier in de buurt (aparte fietspaden, twee richtingen, fietsers hebben voorrang) zit ik in de auto half te headbangen om te om de lijsten heen te kijken naar mogelijke fietsers.

[GertBr]

....Een fiets die veel sneller rijdt dan verwacht wordt ook niet goed verwerkt....

Dak heb ik met de (s)pedalec. Deze fietsen gaan sneller dan mijn inschatting en passeren me, nadat ik ze gezien heb in mijn spiegel, eerder dan mijn verwachting.

[Bart Verbeek]

Mmm, ik moet zeggen dat ik niet bewust bepaalde gebieden mijd.

LOL, even voor de duidelijkheid, ik mijd het industriegebied met mijn ligfiets omdat het onlogisch zou zijn daar langs te rijden in mijn vrije tijd. Woonwerkverkeer doe ik (nog) met de eBike, en dan kom ik daar wel langs. Maar ik verwacht dat het industriegebied nog slechter scoort dan 50% als ik er met de trike langs zou rijden.

[Fietsbennie]

Het gaat er ook maar om, zit ik te denken, welke keuzes je maakt, en hoe lang het duurt. Tussen Ede en Veenendaal zit ook zo'n gebied waar ik nooit meer langs zou gaan, industrie waar geen eind aan komt. Maar het laatste ritje door de haven van Rotterdam langs de s101 met al die kranen vond ik wel weer leuk fietsen...

[amararock]

Ook met de vrachtwagen heb je grote blinde hoeken voor. Tegenwoordig mooie aerodynamische spiegels weggewerkt in een grote kap. Hierachter zit precies de fietspad. Bij een slechte combinatie van snelheid zie je de fiets pas als ie bijna voor de neus staat. Niet alles is vooruitgang.....

[Fietsbennie]

Ben je chauffeur dan? Wat vind je dan van die camera' s opzij en beeldschermen ipv spiegels?

[amararock]

Sjauffeur yep. K heb nooit met zijcameras gereden dus kan niet echt een mening vormen. K weet wel dat je vroeger (k wordt oud, zucht ?) tussen de 2 losse spiegels door kon kijken en je dus vooral rechts meer zag. Achteruitrijdcameras zijn wel goud. K vermoed dat een camera een mooie aanvulling zou zijn op de spiegels voor of als vervanging van de dodehoekspiegel.